Honorata Szocik

Biskup Antanas Baranauskas - jego
otoczenie i osobowość

W dniach 21-22 listopada w Instytucie Historii odbyła się konferencja naukowa poświęcona 100. rocznicy śmierci Antanasa Baranauskasa. Organizatorami konferencji "Biskup Antanas Baranauskas- jego otoczenie i osobowość" byli Instytut Historii i Litewska Akademia Naukowa Katolików.

21 listopada w Wileńskiej Katedrze w kaplicy św. Kazimierza została odprawiona msza święta przez biskupa z Telšiai Jonasa Borutę, natomiast na konferencji biskup wygłosił swój referat "Czy idee biskupa Antanasa Baranauskasa doczekały się "swego czasu"?

W konferencji uczestniczyli i swoje referaty wygłosili wykładowcy z Uniwersytetu Wileńskiego, Instytutu Historii, Uniwersytetu Šiauliajskiego, Uniwersytetu Kłajpedzkiego i innych uczelni Litwy. Przybyli również goście z Polski. Ks. prof. Tadeusz Krahel z seminarium duchownego w Białymstoku, dr Kszysztof Buchowski z Uniwersytetu Białostockiego oraz dr Bronius Makauskas z Instytutu Historii w Warszawie.

Antanas Baranauskas (1835-1902) litewski poeta, biskup pisał również w języku polskim. Ojcu zawdzięczał umiejętność czytania i pisania po polsku. Urodził się w rodzinie chłopskiej w Oniksztach, gdzie uczęszczał do szkoły parafialnej. W latach 1851-1853 uczęszczał do szkoły kancelistów w Rumšiškës. W czasie wolnym pisał wiersze w języku polskim. Wielkie znaczenie miała przyjaźń z poetką K. Praniauskaitë, która zainteresowała go polską literaturą klasyczną, poezją, i wywarła znaczny wpływ na dalsze jego życie i rozwój twórczości. W latach 1856-1858 studiował w seminarium duchownym w Varniai, gdzie powstały jego najbardziej znane utwory, m. in. "Borek Oniksztyński" ("Anykščiřšilelis") inspirowany twórczością A. Mickiewicza, a także jest autorem wielu pieśni i wierszy. Pisał rozprawy z zakresu dialektologii litewskiej, które miały wielkie znaczenie dla językoznawstwa litewskiego.

Nasz Czas 46 (585)