W Rydze odbyło się spotkanie negocjatorów w sektorze rolnictwa krajów bałtyckich, ubiegających się o członkostwo w UE. Jego celem było, aby na rozpoczynającym się najtrudniejszym etapie negocjacji z UE uzgodnić wzajemne stanowisko w sprawie limitów produkcji rolnej w okresie integracji z rynkiem europejskim. Korespondent "Respubliki" poprosił przewodniczącą delegacji litewskiej, wiceminister rolnictwa Dalię Miniataitë, aby opowiedziała, jakie priorytety lansuje na rozmowach nasz kraj.

- Obecnie prowadzi się negocjacje w sprawie narodowych limitów na produkcję rolną, więc czego rolnicy litewscy mogą się spodziewać w najbliższej przyszłości?

- W ciągu pierwszego półrocza br. z UE zakończono rozmowy na temat wszystkich kwestii technicznych, w sprawie sektorów weterynarii i fitosanitarii oraz przygotowano się do końcowego etapu, dotyczącego skali produkcji rolnej i pomocy finansowej UE.

- Czy kraje bałtyckie mają wspólne stanowisko na tym etapie negocjacji?

- Właśnie w celu jego uzgodnienia odbyło się spotkanie w Rydze. Podstawowym punktem rozmów z UE są limity produkcji, według bowiem ocen ekspertów, w razie, gdy będą one nie wystarczające, bardzo pogorszy się sytuacja socjalno-ekonomiczna wsi litewskiej: wzrośnie bezrobocie, zmniejszą się dochody rolników, nieefektywnie będą działały przedsiębiorstwa przetwórstwa rolniczego, trudno jest prognozować, jak zmieniłaby się infrastruktura ziemi uprawnej i miejscowości wiejskich.

- Jak szeregowy rolnik może wyobrazić znaczenie limitów produkcji rolnej?

- Limity produkcji rolnej - to mleko, zboże, pasze i inna produkcja, po której wytworzeniu lub wyhodowaniu rolnik otrzyma bezpośrednią pomoc finansową. Można to porównać z zagwarantowanym zamówieniem i zagwarankowanymi dochodami, natomiast wszystko, co wyprodukowano lub wyhodowano ponad limity, rolnik sprzedaje według własnego uznania, ale wtedy wkracza on do strefy ryzyka i produkcję sprzedaje po cenie rynkowej, która może być niedogodna.

- Jak środki wsparcia z UE dotrą do gospodarstw?

- Proponuje się ustalić średnią wielkość pomocy na 1 ha użytków rolnych, dla drobnych gospodarstw przeznaczyć jednorazową pomoc w wysokości 1250 euro, a w trakcie regulowania rynku od 2004 roku obniżyć ceny interwencyjne zboża do 95,35 euro za tonę. Ile środków, według tego systemu, otrzyma konkretne gospodarstwo, zadecyduje pomoc, jaką rolnicy uzyskają zgodnie z indywidualnymi limitami.

- Jakie dziedziny produkcji rolnej, zdaniem ekspertów, są najważniejsze dla Litwy?

- UE proponuje ściśle ustalony limit mleka - 1,459 mln ton rocznie, ale nasi negocjatorzy z tym się nie zgadzają i chcą wynegocjonować 2,25 mln ton rocznie. Więc cały ten limit byłby wspierany. Limit buraków cukrowych proponuje się do produkcji 95.000 ton cukru, natomiast nam potrzeba, aby wynosiłby on 150.000 ton, inaczej bowiem resztę produkcji producenci będą musieli sprzedawać na własne ryzyko. UE proponuje, aby wspierać 1,195 mln ha bazowej powierzchni zasiewów, natomiast Litwie potrzeba, aby ten wskaźnik wynosił 1,335 mln ha, ale jednocześnie nie mniej ważna jest wysokość wspieranej bazowej urodzajności i trzeba, aby pomoc była udzielana za 3,5 ton ziarna uzyskanego na hektarze, nie zaś 2,19 ton, jak obecnie nam proponuje UE.

- Litwy nie zadowala również limit produkcji krochmalu ziemniaczanego - 700 ton, gdy zadowalająca ilość wynosiłaby rocznie 8500 ton. Nieco realniej wyglądają specjalne wypłaty za buhaje - 150.000 sztuk bydła według UE, natomiast limit, o który zabiegamy wynosi 154.000 buhajów, bezpośrednie wypłaty za owce-maciorki (limit - 17.304 szt.), Litwie wystarczyłoby limitu 12.000 maciorek, UE proponuje korzystny limit wypłat za ubój dorosłego bydła (367.484 sztuki bydła), natomiast Litwie wystarczyłby limit 335.000 sztuk bydła. W istocie zadowala również zaproponowany przez UE limit wypłat za ubój cieląt - naszym rolnikom potrzebne jest wspieranie 290.000 sztuk, natomiast UE skłonna jest wyznaczyć limit uboju 244.000 cieląt. Niekorzystne jest wspieranie karmiących krów - proponowany przez UE limit 2077 sztuk bydła, my zaś prosimy o limit 62.000 krów karmiących. Jeszcze wiele kopii zostanie złamanych również w sprawie limitu produkcji suchych pasz, UE bowiem zamierza wspierać tylko produkcję 600 ton, natomiast Litwie bardziej realny byłby limit 20.000 ton.

Nasz Czas 35 (574)