Ali Miśkiewicz

Pani Ostrobramska - Patronka
polskich marynarzy

Nie wiemy dokładnie, jak mocno rozpowszechniony był kult Matki Boskiej Ostrobramskiej na Wybrzeżu w latach międzywojennych. Chodzi nam głównie o Gdynię, gdzie jak pisałem o tym wcześniej / Wilnianie w Gdyni, 75 lat Miasta, Nasza Gazeta nr I4,I2-I8.IV.200I / wśród jej mieszkańców, pochodzących z różnych stron Polski, byli także Wilnianie. Tworzyli dość liczną grupę, jeśli chodziło o przybyszy ze wschodnich województw, bowiem w I935r. było ich 685 osób. Wyprzedzali ich tylko Lwowianie, których było tam wówczas aż 1997 osób.

Powracając do Wilnian w Gdyni, to na pewno im należy zawdzięczać rozpowszechnienie się kultu Matki Boskiej Ostrobramskiej na Wybrzeżu. Wielu posiadało zawody związane bezpośrednio z pracą na morzu. Należeli do nich kapitanowie i oficerowie statków wojennych i handlowych, marynarze różnych specjalności, inżynierowie budowy statków czy budownictwa morskiego, w tym też wykładowcy Państwowej Szkoły Morskiej, najpierw w Tczewie, a od I930r. w Gdyni. Ci ludzie morza z Wileńszczyzny, rozpowszechniali na pewno kult swojej Ostrobramskiej Matki Miłosierdzia wśród swoich kolegów pochodzących z innych regionów Polski. Warto byłoby poświęcić głębsze badania na ten temat.

Dowodem, że kult Matki Boskiej Ostrobramskiej nie był związany tylko z grupą Wilnian może być informacja, pochodząca z "Wiadomości Portu Gdyńskiego" nr 5,I936r. o nabożeństwie, jakie odbyło się 20 maja tamtego roku na pokładzie żaglowca szkolnego Marynarki Wojennej ORP* "Iskra", przed udaniem się jego w rejs szkoleniowy. Podajemy ją w całości na podstawie "Kroniki Portowej i Miejskiej" z wyżej wymienionego pisma:

"Podróż ORP "Iskra". Dnia 20 maja b.r. o godz. 18-ej wyruszył w podróż szkolną z Gdyni ORP"Iskra", mając na pokładzie 25 podchorążych młodszego rocznika Szkoły Podchorążych Marynarki Wojennej w Toruniu.

0 godz. 10-ej rano odbyło się na pokładzie "Iskry" nabożeństwo odprawione przez proboszcza parafii wojskowej ks. Miegonia, który wygłosił krótkie przemówienie do oficerów prowadzących "Iskrę'' i podchorążych. Na nabożeństwie byli obecni d-ca Floty kontradm. Józef Unrung, oficerowie Marynarki Wojennej oraz rodziny odjeżdżających podchorążych. Kontradm. Unrung życzył odjeżdżającym pomyślnych wiatrów.

Nad ołtarzem, przed którym odbyło się nabożeństwo, i który przybrany był flagami sygnałowymi, skrzyżowane były dwa wiosła z kołem ratunkowym i wizerunkiem w środku Matki Boskiej Ostrobramskiej. W czasie nabożeństwa pieśni kościelne odegrała Orkiestra Marynarki Wojennej.

Tegoroczna podróż szkolna ORP "Iskra" trwać będzie 5 miesięcy. Statek szkolny okrąży Danię, kierując się do portów: La Havre, Kadyx, Palma na Majorce, Casablanca, Santa Cruz, Ponte del Gada na Wyspach Azorskich, Londyn i powróci do Gdyni przez Kanał Kiloński".

Rejs, któremu patronowała Pani Ostrobramska jak i następne podróże tego żaglowca odbyły się także szczęśliwie. Ilu rejsom "Iskry" Ona patronowała- wszystkie były pomyślne. Należy dodać, że "Iskra" przetrwała wojnę i jeszcze wiele lat potem wyruszała w rejsy szkoleniowe z podchorążymi już nie z Torunia, lecz z Wyższej Szkoły Marynarki Wojennej w Gdyni. Dziś jej imię nosi nowy żaglowiec szkolny tej uczelni.

Odejdę teraz od spraw morskich, ale pozostanę w Gdyni. Otóż kiedy mieszkałem w tym mieście w latach osiemdziesiątych, w dzielnicy Chylonia, to zapamiętałem udekorowane okna i balkony w święto Bożego Ciała. Na większości z nich zawieszona była kopia obrazu Matki Boskiej Częstochowskiej, ale na nielicznych dała się zauważyć także kopia obrazu Matki Boskiej Ostrobramskiej. Był to widoczny znak, że mieszkali tam ludzie pochodzący z Wileńszczyzny.

*ORP - Okręt Rzeczypospolitej Polskiej.

NCz 26 (565)